Çağımızda sigorta sisteminin ucuz kredi imkanları yaratmada önemli bir rolü bulunmaktadır. Öncelikle; finans sektörünün ayrılmaz iki parçası olan bankacılık ve sigortacılığın günümüzde nasıl çalıştıklarına ettiklerine kısaca göz atalım.
Bankacılık sistemi belirlenmiş bir faiz karşılığında mevduat toplamaktadır.Toplanan mevduat ile oluşan fon çeşitli yatırımlarda kullanılmakta önemli bir bölümüde kredi olarak piyasaya sunulmaktadır. Mevduatlar vadelerinin bitimi ile banka hesap sahiplerine ana paralarını ve faizini ödemektedir.
Sigortacılık sisteminde ise sigortalıların risklerine karşılık güvençe verilmektedir. Verilen güvencenin karşılığında da sigortalılardan prim tahsil edilmektedir. Poliçe vadesi içinde risk gerçekleşirse sigorta şirketi sigortalının zararını karşılamaktadır. Risk gerçekleşmez ise sigortalıya herhangibir ödeme yapılmamaktadır.
Çağdaş sigortacılık toplanan prim ile ödenen hasar miktarı arasındaki dengenin toplanan prim lehine olmasına çaba göstermektedir. Çünkü sigorta şirketinin ticari bir işletme olarak varlığını sürdürebilmesi için kar etmesi yani topladığı primlerin ödediği hasarlardan fazla olması önemli bir gerkliliktir. Bilimsel çalışmalar ve istatistik yöntemlerle söz konusu denge toplanan prim lehine olmaktadır.
Ana hatlarıyla açıklamaya çalıştığımız iki sitemi birde kredi imkanları yaratma bakımından inceleyelim.
Bankacılık Sistemi
Banka için oluşturduğu fonun maliyeti ödeyeceği faiz+masraflardır .
Örneğin: 1000 birim mevduat + 10 birim mevduata ödeyeceği faiz + 10 birim genel gider ve diğer masraflar + 10 birim bankanın karı = 1030 birim
Banka sisteminden 1000 birim kedi alamak isteyen kurum 30 birimlik bir faiz ödemek zorunda kalmaktadır
Sigorta Sistemi
Sigorta sistemi satığı poliçelerin primlerinden bir fon oluşturmakta ve bu fonun ödeyeceği hasarlar ve genel giderleri dışında bir gideri bulunmamaktadır. Ödenecek hasarın miktarı tam olark bilinmesede istatistik metodlarla gerçeğe yakın tahminler yapılabilmektedir. Ayrıca ödenecek hasar miktarı gibi zamanında tam olarak bilinememektedir.Ancak yıl genelinde nasıl bir dağılım göstereceği yine istatistik metodlarla tahmin edilebilmektedir.
Örneğin 1000 birim toplanan prim - 50 birim genel gider vediğer masraflar = 950 birim - 900 birim ödene hasar = 50 birim sigorta şirketine kalan
Sigorta sistemi kredi vermek istediğinde 1000 birim için 10 birim kar + 10 birim masraflar ile verebilmektedir.
Sonuç
Banka sistemi kredi verebilmek için belli bir maliyet ödeyerek ( mevduat faizi) fon oluşturmakta ve bu nedenle verdiği fazi sigorta sisteminin verdiği krediye göre daha pahalı olmaktadır.
Sigorta sistemi topladığı prim için fazi ödemek durumnda değildir. Ayrıca topladığı primin her yıl bir kasasında kaldığı için geçen her yıl elindeki fon büyümektedir.
Örneğimize dönersek
Bankadan 1000 birimlik krediyi 30 birim maliyet ile alırken
Sigorta sistemi 1000 birimlik krediyi 20 birimlik maliyetle almak mümkündür.
İki sistem arasındaki temel farklılık nedeni ile sağlıklı bir sigorta sistemi bankacılıktan daha fazla büyüyebilmekte dir. Yurt dışında sigorta şirketlerinin banaka kurabilmeleride bu temel farktan meydana gelmektedir.
